Świadczenia POZ udzielane są ubezpieczonym, którzy dokonali wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej POZ poprzez złożenie odpowiedniej deklaracji wyboru, a także uczniom objętym opieką pielęgniarki szkolnej. Osoby ubezpieczone w NFZ mają prawo wyboru lekarza, a także pielęgniarki i położnej POZ w poradniach mających podpisaną umowę z oddziałem wojewódzkim NFZ.
Ubezpieczony może wybrać tylko jednego lekarza, jedną pielęgniarkę i jedną położną POZ. Przy wyborze nie obowiązuje rejonizacja, nie trzeba zatem korzystać z usług placówki medycznej położonej najbliżej miejsca zamieszkania.
Wybór lekarza, pielęgniarki, położnej POZ może mieć miejsce nie częściej niż dwa razy w ciągu roku kalendarzowego. W przypadku każdej kolejnej zmiany pacjent jest zobowiązany do dokonania opłaty w wysokości 80 zł. Ubezpieczeni nie wnoszą opłat, gdy zmiana wymuszona jest czynnikami od nich niezależnymi.
POZ działa od poniedziałku do piątku w godzinach 7-18 z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy. Porady udzielane są w ambulatorium lub – w przypadkach uzasadnionych wskazaniami medycznymi – w trakcie wizyt domowych zgodnie z harmonogramem pracy poradni.
Pacjent może rejestrować się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej osobiście, telefonicznie lub za pośrednictwem osób trzecich.
W przypadku nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia podczas pobytu poza miejscem zamieszkania (np. na urlopie, w delegacji lub podczas wizyty u rodziny), ubezpieczony ma prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych u innego (niż wybrany w deklaracji) świadczeniodawcy POZ mającego podpisaną umowę z NFZ.
Pacjentom, którzy złożyli deklarację wyboru lekarza POZ, przysługują m.in.:
- badania i porady lekarskie,
- bezpłatne badania diagnostyczne – decyzję o skierowaniu pacjenta na badania podejmuje lekarz.
- Lekarz POZ zobowiązany jest zlecać badania diagnostyczne, które znajdują się w jego kompetencjach, o ile są mu one niezbędne do postawienia diagnozy i leczenia pacjenta. Zlecone badania diagnostyczne pacjenci mogą wykonać bezpłatnie, na podstawie skierowania, jedynie w pracowni lub laboratorium wskazanym przez lekarza POZ.
- Lekarz POZ może wystawić skierowanie na kolonoskopię i gastroskopię. Pacjenci, którzy uzyskają skierowanie na te badania, mogą wybrać dowolną placówkę medyczną wykonującą badania i posiadającą umowę z NFZ.
- obowiązkowe szczepienia ochronne,
- transport sanitarny – w razie konieczności przewiezienia pacjenta ( z dysfunkcją narządu ruchu) do szpitala, poradni specjalistycznej lub na badanie diagnostyczne,
- skierowania do poradni specjalistycznej lub na leczenie szpitalne.
Lekarz POZ, kierując pacjenta do lekarza specjalisty lub do szpitala, zobowiązany jest do wykonania i dołączenia do skierowania wyników niezbędnych badań diagnostycznych potwierdzających wstępne rozpoznanie.

- Skierowania na leczenie rehabilitacyjne i uzdrowiskowe w placówkach działających w oparciu o umowę z NFZ.
Skierowanie na zabiegi rehabilitacyjne traci ważność, gdy nie zostanie zarejestrowane w placówce realizującej świadczenia rehabilitacyjne w ciągu 30 dni od daty wystawienia. Lekarz, wystawiając skierowanie na leczenie uzdrowiskowe, zobowiązany jest dołączyć do niego wyniki następujących badań: badanie ogólne moczu, morfologia krwi, OB, RTG klatki piersiowej oraz EKG (po 60. roku życia oraz w przypadku występowania choroby układu krążenia). Badania te pacjenci wykonują bezpłatnie, na podstawie skierowania, w pracowni lub laboratorium wskazanym przez lekarza kierującego - Zabiegi w gabinecie zabiegowym i w domu pacjenta.
W gabinecie zabiegowym wykonywane są zabiegi oraz procedury pozostające w kompetencjach lekarza POZ i wymagające jego udziału, związane bezpośrednio z udzielaną poradą lekarską. W sytuacji uzasadnionej stanem zdrowia pacjenta, zabiegi mogą być wykonywane także w domu pacjenta. Jeśli jakieś zlecenie ma wykonać pielęgniarka, lekarz wydaje skierowanie do tej pielęgniarki, do której pacjent jest zadeklarowany.
- Skierowania do opieki długoterminowej,
- Zlecenia na zakup niektórych przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych (zlecenie wymaga potwierdzenia w oddziale wojewódzkim NFZ),
- Recepty na leki
Lekarz POZ może wystawić receptę również na leki zalecone przez innego lekarza ubezpieczenia zdrowotnego (np. specjalistę), o ile posiada pisemną informację od tego lekarza dotyczącą rozpoznania choroby pacjenta i zalecanej farmakoterapii.
- Orzeczenia i zaświadczenia lekarskie
Wydawane na życzenie ubezpieczonego (jeżeli są one związane z dalszym leczeniem, rehabilitacją, niezdolnością do pracy, kontynuowaniem nauki, uczestnictwem dzieci, uczniów, słuchaczy kształcenia nauczycieli i studentów w zajęciach sportowych i w zorganizowanym wypoczynku, a także jeżeli są wydawane dla celów pomocy społecznej lub uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego).